Tình trạng thiếu giáo viên đang diễn ra tại tất cả cấp học ở Thanh Hóa, đặc biệt là thiếu giáo viên các môn tiếng Anh, tin học, âm nhạc, mỹ thuật, lo chất lượng dạy - học ngoại ngữ còn thấp so với yêu cầu và bình quân chung của cả nước.
Đây là nội dung đại biểu HĐND tỉnh Thanh Hóa nêu ra chất vấn ông Trần Văn Thức - giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo - tại phiên họp ngày 11 và 12-7, kỳ họp thứ 14 HĐND tỉnh Thanh Hóa khóa XVIII.
Các đại biểu HĐND tỉnh đề nghị giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo cho biết thực trạng, nguyên nhân, trách nhiệm, giải pháp khắc phục.
Ông Trần Văn Thức cho biết so với định mức, hiện toàn tỉnh còn thiếu trên 6.800 giáo viên, trong đó thiếu 277 giáo viên tiếng Anh, giáo viên tin học thiếu 680 người, giáo viên âm nhạc thiếu 12 người, giáo viên mỹ thuật thiếu 209 người.
Nguyên nhân thiếu giáo viên theo ông Thức là do "trung ương giao biên chế cho tỉnh thấp hơn so với nhu cầu tính theo định mức quy định của tỉnh, thấp hơn nhiều so với quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo". Các năm trước đây tỉnh không tuyển dụng giáo viên để bổ sung cho số nghỉ hưu.
Do chương trình giáo dục phổ thông mới có nhiều thay đổi cơ cấu bộ môn nên có môn thừa, có môn thiếu cục bộ. Có sự bất cập giữa chương trình giáo dục phổ thông mới ban hành và việc đào tạo nguồn sinh viên đáp ứng yêu cầu tại các trường đại học, nguồn tuyển đáp ứng yêu cầu giáo dục phổ thông mới thiếu, nhất là giáo viên môn văn hóa bậc tiểu học và bộ môn đặc thù tin học, ngoại ngữ, mỹ thuật.
Theo ông Thức, để xảy ra thiếu giáo viên nêu trên, trách nhiệm của ngành giáo dục và đào tạo là chưa tham mưu cho UBND tỉnh các giải pháp có tính đột phá, để khắc phục có hiệu quả tình trạng thiếu giáo viên.
Ông Thức cũng đưa ra các giải pháp ưu tiên tuyển dụng trước số giáo viên bộ môn thiếu nhiều, khi chưa kịp tuyển dụng thì hợp đồng lao động làm giáo viên đối với sinh viên mới ra trường và số đã nghỉ hưu còn đủ sức khỏe, tâm huyết với nghề. Bố trí giáo viên dạy liên trường, liên cấp, tăng tiết nhằm đảm bảo dạy học theo chương trình mới.
Trả lời câu hỏi về thực trạng dạy và học ngoại ngữ hiện nay tại Thanh Hóa, ông Thức cho biết tỉnh có trên 2.580 giáo viên tiếng Anh. Về năng lực, khảo sát năm 2019 số lượng đạt trình độ năng lực ngoại ngữ theo yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ 44,8%.
Kết quả thi tốt nghiệp THPT năm 2021, điểm trung bình môn ngoại ngữ của tỉnh Thanh Hóa ở mức thấp (4,51), đứng thứ 47 cả nước.
Kết quả khảo sát đầu ra đối với lớp 12 năm học 2022-2023, điểm trung bình môn ngoại ngữ lớp 12 đạt 5,58 điểm, chất lượng dạy, học ngoại ngữ tại Thanh Hóa còn thấp so với yêu cầu và bình quân chung của cả nước.
Nguyên nhân của việc dạy và học ngoại ngữ chưa đáp ứng yêu cầu là do hầu hết người dạy, người học nhìn nhận ngoại ngữ là môn kiến thức, không phải môn học ngôn ngữ cần thực hành, tập luyện để đạt được kỹ năng.
Việc dạy và học ngoại ngữ vẫn chỉ tập trung cho việc thi đỗ môn học, mà ít quan tâm đến việc sử dụng ngoại ngữ như công cụ giao tiếp, làm việc.
Để diễn ra thực trạng nêu trên, ông Thức cho rằng trách nhiệm của Sở Giáo dục và Đào tạo là biết năng lực ngoại ngữ của đội ngũ giáo viên tiếng Anh sau khảo sát có kết quả thấp nhưng chưa làm tốt việc phối hợp với các cơ sở đào tạo, tăng cường đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên.